سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور اعلام کرد: برای تامین انرژی مورد نیاز نوجوانان توصیه می شود حتی الامکان برنامه غذایی روزانه آن ها باید شامل همه وعده های غذایی اصلی و میان وعده ها باشد.
به گزارش روابط عمومی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، جلال الدین میرزای رزاز در خصوص تغذیه در دوران نوجوانی گفت: دوران نوجوانی به طور معمول در دختران و پسران متفاوت است و دومین دوره جهش رشد بعد از سال اول تولد در طول زندگی است، به نحوی که حدود 25 درصد از رشد قدی بزرگسالان در طول دوران نوجوانی به دست می آید.
وی افزود: پدیده جهش رشد در دوران نوجوانی، نیاز فرد به انرژی و مواد غذایی را افزایش می دهد. نیازهای تغذیه ای طی دوران جوانی و نوجوانی بیشتر از سایر دوران های زندگی است. چرا که کمبود غذایی و مصرف ناکافی مواد مغذی موردنیاز در این دوران می تواند منجر به تاخیر روند و بلوغ جنسی شود. همچنین، تغذیه مناسب در این دوران می تواند از بیماری های مزمن غیر واگیردار دوران بزرگسالی از جمله بیماری های قلبی عروقی و پوکی استخوان پیشگیری کند.
از انواع گروه های غذایی از جمله گروه نان و غلات، گوشت های سفید و قرمز، تخم مرغ و حبوبات، لبنیات کم چرب، میوه و سبزی های تازه به مقدار کافی و متنوع در برنامه غذایی روزانه نوجوانان گنجانده شود.
رئیس انجمن تغذیه ایران بیان داشت: عدم کفایت پروتئین رژیم غذایی در این دوران می تواند باعث کاهش رشد قدی، تاخیر بلوغ جنسی و کاهش توده عضلانی بدن شود.
از محصولات غذایی حاوی چربی های اشباع و ترانس استفاده نشود.
رزاز گفت: همچنین بهتر است در رژیم غذایی برای تامین چربی، بیشتر از چربی های غیر اشباع بخصوص منابع امگا 3 در رژیم غذایی نوجوان استفاده شود و از محصولات غذایی حاوی چربی های اشباع و ترانس استفاده نشود.
وی با بیان اینکه به دلیل رشد سریع نوجوان در سنین بلوغ نیاز به انواع ویتامین های مختلف نیز تا حدودی بیشتر می شود، اظهار داشت: این افزایش نیاز از طریق یک رژیم غذایی مناسب و متعادل تامین می شود و مصرف مکمل های مولتی ویتامین در شرایط عادی ضرورت ندارد.
استفاده از تخم مرغ، گوشت ها، لبنیات کم چرب، مغزدانه ها و غذاهای دریایی، به میزان متعادل به حفظ سلامتی و تامین ویتامین ها و مواد معدنی موردنیاز نوجوانان کمک می کند.
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور در ادامه تصریح کرد: در دوران نوجوانی نیاز به مواد معدنی و املاحی همچون کلسیم، فسفر، آهن، روی و… بیش از سال های قبل می شود. نکته قابل توجه آن که بین 50 – 60 درصد از حداکثر توده استخوانی که فرد در میانسالی خواهد داشت، در دوران بلوغ تشکیل می شود. بنابراین دریافت مقادیر کافی از کلسیم و فسفر برای تشکیل توده استخوانی سالم و مستحکم ضروری است و شیر و لبنیات بهترین منابع غذایی هر دو عنصر کلسیم و فسفر محسوب می شود.
رزاز افزود: در این دوره به دلیل افزایش حجم خون و توده عضلانی و همچنین تغییرات فیزیولوژیک نیاز به ماده مغذی آهن افزایش می یابد، کمبود روی نیز می تواند باعث تاخیر رشد، اختلال تکامل ادراکی و تاخیر بلوغ جنسی شود.
وی برای تامین نیاز به این مواد معدنی، مصرف شیر و لبنیات کم چرب، مغزدانه ها، انواع گوشت های سفید و قرمز(منبع آهن با جذب بالا) و غذاهای دریایی را جزو برنامه غذایی روزانه نوجوانان، ضروری دانست.
نوجوانان نباید برای داشتن ظاهری متناسب تر از رژیم هایی غذایی نامناسب و غلط استفاده کنند.
رئیس انجمن تغذیه ایران بیان داشت: در بسیاری از نوجوانان کیفیت و کمیت نامناسب مواد غذایی عامل اصلی ایجاد مشکلات تغذیه ای است.
برخی نوجوانان برای داشتن ظاهری متناسب تر(لاغر شدن یا افزایش وزن) شروع به گرفتن رژیم هایی غذایی نامناسب و غلط می کنند و با این کار موجب آسیب به خود و زمینه ساز بیماری های مختلف در دوران بزرگسالی می شوند.
رزاز گفت: از سوی دیگر نوجوانان در انتخاب هایشان بیشتر تحت تاثیر همسالان خود هستند. این افراد ممکن است بیش از اندازه از یک نوع غذای ناسالم مانند نوشابه ها، فست فودها یا غذاهای فرآوری شده مصرف کنند. نوجوانانی که تمایل بیشتری به مصرف فست فودها به جای غذاهای خانگی دارند و به جای میان وعده های سالم مانند میوه، از میان وعده هایی با انرژی زیاد که دارای چربی و قندهای ساده هستند و تنقلات بدون ارزش غذایی( چیپس و پفک و..) استفاده می کنند، موجب به خاطر انداختن سلامت خود می شوند و مستعد ابتلا به اضافه وزن و چاقی و مشکلات مرتبط با آن هستند.
وی با اشاره به اینکه، برخی مشکلات دوران نوجوانی نظیر آکنه و جوش نیز، با مصرف مواد غذایی دارای قندهای ساده( نظیر انواع نوشابه ها و شیرینی ها) مرتبط است، عنوان کرد: برای پیشگیری از این مشکل می توان از خوردن غذاهای سرخ شده، پرچرب و پر ادویه، قند و شیرینی و… پرهیز و از سبزی های تازه، میوه و شیر در رژیم غذایی استفاده کرد.
نوجوانان، روزانه حداقل نیم تا یک ساعت ورزش کنند.
سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور با بیان اینکه برای کنترل چاقی در نوجوانان باید علاوه بر گرفتن رژیم غذایی مناسب نوجوان، عادت های غذایی غلط را اصلاح کرد، اظهار داشت: انجام فعالیت های ورزشی منظم نیز یکی از راه ها برای رسیدن به وزن ایده آل است.
نکته مهم این که اگر نوجوان نیاز به کاهش وزن داشته باشد، رژیم غذایی او باید به گونه ای تنظیم شود که رشد و بلوغ او را به تاخیر نیندازد.
گفتنی است، در مطلب بعدی به تغذیه در دوران بزرگسالی خواهیم پرداخت.