دکتر تیرنگ نیستانی متخصص تغذیه و رژیم درمانی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور با بیان اینکه هدف از رژیمهای غذایی باید ارتقای سلامت و نه صرفا کاهش وزن باشد، به بیان رایج ترین باورهای تغذیه ای و خطرناک پرداخت.
ایشان در گفت وگوبا خبرنگار روابط عمومی گفت: یکی از باورهای اشتباه رایج بین عموم مردم، این است که سالم ترین نان، سنگک است، اما این باور درست نیست.
وی با اشاره به این که سلامت نان در گروی سلامت آرد، خواص تغذیه ای و روش طبخ است، افزود: در حال حاضر عمدتا نانوایی ها برای تهیه نان سنگک از آرد سفید استفاده می کنند بنابراین نان سنگکی که با آرد سفید تولید می شود مزیتی بر سایر نانهای سنتی ندارد.
دکتر نیستانی با بیان این که نان سنگک با حرارت مستقیم و سوخت های فسیلی طبخ می شود ادامه داد: این موضوع باعث میشود که مواد زیان بار و مضر، سلامت نان را تحت تاثیر قرار دهد.
عضو هیئت علمی با اشاره به این که برخی بر این باورند که با ریختن سبوس روی نان سنگک سلامت آن به مراتب بیشتر می شود گفت: جدا از این که در بیشتر موارد سبوس ها به فلزات سنگین و مشخصا آرسنیک آلوده هستند، اضافه کردن سبوس به نان مزیتی بیشتری در مقایسه با انواع نان ایجاد نمی کند.
وی توصیه کرد: نان سنگک به سایر نانهای سنتی مزیتی ندارد، بنابراین صرفا با معیار سالم تر بودن این نانها، نمی توان توصیه به استفاده از آن کرد.
دکتر نیستانی به دومین باور خطرناک تغذیه ای در بین عموم مردم اشاره کرد و افزود: بسیاری از افراد معتقدند روغنهای جانوری خصوصا روغن دنبه به عنوان چربی مفید به سایر روغن ها ارجحیت دارد، این باور نیز از اساس غلط است.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی با انتقاد از این باور تغذیه ای غلط مبنی بر این که در گذشته مردم با استفاده از روغن های حیوانی زندگی سالم تری داشتند، گفت: گذشتگان ما به مشاغلی چون دامپروری و کشاورزی مشغول بودند، با صنعتی شدن جوامع و مشاغل و همچنین پدیده پشت میز نشینی نمی توان همان اصول تغذیه ای قدیم را برای زندگی امروز تجویز کرد. ضمن این که امراض مختلف در گذشته حتی جوان ترها را قربانی می کرد.
وی مصرف روغن ها جانوری به بهانه سالم تر بودن را مورد انتقاد قرارداد و گفت: بدون شک استفاده از روغن های جانوری و مشخصا روغن دنبه در دراز مدت باعث انسداد عروق می شود.
این متخصص تغذیه ورژیم درمانی با تاکید بر این که قوانین علمی تابع شواهد علمی، عینی و ثابت شده هستند، خاطرنشان کرد: افرادی که مصرف روغن دنبه را توصیه میکنند اگر یافته ای مبنی بر سلامت این چربی ها دارند باید با مستندات علمی ثابت کنند.
وی تاکید کرد: تمامی مستندات و شواهد علمی نشان از این دارد که آثار زیانبار چربی های حیوانی به مراتب بیشتر از فواید آن است.
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه باور سوم، غلط و متداولی که بین عموم مردم رواج دارد این است که هر زمان احساس ضعف یا گرسنگی دارید بیسکویت سبوس دار بخورید.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی توضیح داد: اضافه شدن سبوس به مواد غذایی مثل بیسکویت، نان ها و ماکارونی، ارزش و مزیت نسبی ماده غذایی را بالاتر می برد ولی هرگز به این معنی نیست که از کالری آن می کاهد یا برای سلامت مفید است و یا می توان در مقادیر بالا از آن استفاده کرد.
این عضو هیئت علمی انستیتو با اشاره به این که یکی از رایج ترین واشتباه ترین باورهای عمومی این است که “دوره بارداری دوره رژیم غذایی نیست” اضافه کرد: خیلی از مردم برداشت درستی از واژه رژیم ندارند، رژیم بارداری به معنی برقراری تعادل تغذیه ای برای حفظ سلامت مادر و جنین است.
وی یادآوری کرد: دوره بارداری بی تردید زمان گرفتن رژیم کاهش وزن نیست، یک خانم باردار حتی اگر حین بارداری وزن بسیار بالایی هم داشته باشد نباید رژیم هایی را با قصد کاهش وزن دنبال کند، در این دوران حساس وزن باید به صورت منطقی بالا رود.
دکتر نیستانی با بیان این که زنان باردار نیازمند مشاوره گرفتن از متخصصان تغذیه در دوران بارداری هستند، تاکید کرد: این توصیه که در بارداری یا شیردهی باید جای دو نفر غذا بخوریم از پایه و اساس غلط است.
وی در ادامه با بیان این که هدف از رژیم های غذایی کاهش یا کنترل وزن باید ارتقای سلامت باشد ادامه داد: اگر هدف صرفا کاهش وزن باشد، هر راهکاری می تواند برای لاغر شدن به عنوان ابزار استفاده شود، این کار به ضرر سلامت منجر خواهد شد.
دکتر نیستانی در ادامه با اشاره به این موضوع که خوردن غذاهای کم کالری به کاهش وزن کمک می کند خاطرنشان کرد که برخی از افراد برای اینکه وزنشان را کم کنند به رژیمهای لاغری میوه و سبزیجات رو میآورند و انواع میوهها را در سبد غذاییشان قرار میدهند غافل از اینکه استفاده بیش از حد از میوهها هم برای رژیم لاغری مناسب نیست و حتی به دلیل قند بالا باعث چاق شدن هم میشود.
وی با بیان اینکه استفاده بیش از حد نیاز بدن از شیر با هدف لاغر شدن یکی دیگر از باورهای غذایی غلطی است که بسیار رایج است، گفت: استفاده از شیر و لبنیات در مقادیر توصیه شده هیچ اشکالی ندارد و می تواند سلامت بدن را تضمین کند ولی نکته اینجاست که افراط در مصرف این ماده غذایی موجب انباشت چربی در بدن می شود.
وی ادامه داد: هرلیوان شیر ۲ و نیم درصد چربی معادل ۱۰ قاشق برنج (منهای روغن) کالری دارد، بنابراین با این باور که شیر غذایی سالم است و کالری ندارد نمی توان بیش از مقدار توصیه شده (دولیوان در روز) از این ماده غذایی استفاده کرد.