امنيت غذايي پيوسته به عنوان هدف اصلي سياست هاي توسعه و دسترسي به مقدار كافي مواد غذايي و سلامت تغذيه اي همواره بعنوان يكي از محورهاي اصلي توسعه و زير ساخت مهم پرورش نسل هاي آينده كشور در بعد از انقلاب مورد تاكيد بوده است. هر چند دولت در چارچوب سياست هاي توسعه روستايي و كشاورزي، اقدامات قابل توجهي را آغاز كرده و به ويژه اين سياست ها بويژه در سال هاي اخير در افزايش ميزان توليد بخش قابل توجهي از محصولات اساسي غذايي موثر بوده اند و حتي با اجراي طرح محوري گندم توانسته است به خودكفايي در اين محصول راهبردي در سال جاري (1383) برسد، اما در فراهم كردن امكان دسترسي پايدار به امنيت غذايي براي همه افراد جامعه چندان توفيقي حاصل نشده است. به عبارتي درحالي كه اين سياست ها تا حد زيادي سبب ارتقاي امنيت غذايي ملي شده اند، ولي به علت وجود نابرابرهاي پايدار درآمد و ثروت در توزيع و فراهم كردن بستر موثر و پايدار آن در سطح خرد (خانوار) موفق نبوده است.
به گزارش روابط عمومی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، وقتی به واژه امنیت غذایی می رسیم هدف این است که مردم در همه اوقات به غذای سالم و کافی هم از نظر فیزیکی و هم از نظر اقتصادی دسترسی داشته باشند.
منظور از دسترسی فیزیکی وجود غذا در محل زندگی است. درمناطق دور افتاده و محروم سبزی و صیفی و میوه‌ها بسیار محدود است و مردم اگر پول هم داشته باشند این محصولات که برای سلامت لازم هستند وجود ندارد. حتی در اکثر مناطق مورد اشاره در فصول خاصی دسترسی به لبنیات وجود ندارد، درحالی‌که بحث اصلی، امنیت غذا است که به مفهوم دسترسی داشتن به انواع غذا برای سیری سلول‌های بدن و در نهایت سلامت کامل است. دسترسی اقتصادی هم وقتی است که مردم پول کافی برای خرید غذا داشته باشند. بنابراین امنیت غذایی شامل دسترسی به غذای سالم و کافی در تمام ایام عمر برای داشتن زندگی سالم و فعال است.
متأسفانه در حال حاضر نگرانی از باقی مانده‌های ناشی از آبیاری با فاضلاب‌ها، استفاده از علف کش‌ها و مصرف سموم برای دفع آفات وجود دارد و اگر چه وزارت کشاورزی تلاش فراوانی را برای این مهم انجام می‌دهد ولی کمبود بودجه باعث می‌شود که نتواند به اهداف سلامت مورد نظر خود دستیابی پیدا کنند.
آلودگی های شیمیایی، فیزیکی و میکروبی ایمنی به عنوان بعدی از امنیت غذایی، جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد
فاطمه محمدی نصرآبادی مدیرگروه تحقیقات سیاستگذاری و برنامه ریزی غذا و تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور اعلام کرد: دسترسی به غذای سالم و ایمن از ابعاد امنیت غذایی محسوب می شود که در این راستا آلودگی های شیمیایی، فیزیکی و میکروبی ایمنی و به تبع آن امنیت غذایی جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد.
وی گفت: امنیت غذایی ابعاد گوناگونی دارد که یک بعد آن فراهمی غذا در جامعه است و سیاست و مداخله های متفاوت مانند سیاست های تولید و تحریم می تواند بر روی این بعد امنیت غذایی تاثیرگذار باشد.
محمدی نصرآبادی افزود: تحریم ها و مشکلات اقتصادی می تواند در فراهم آوردن غذای ایمن در یک جامعه و همچنین دسترسی به دارو و مراقبت های بهداشتی تاثیر داشته باشد و در بعد اقتصادی هم به طور معمول هر چه درآمد افراد بهتر باشد، دسترسی آن ها به غذای کافی یعنی امنیت غذایی بیشتر است.
مدیرگروه تحقیقات سیاستگذاری و برنامه ریزی غذا و تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور بهره مندی بدن از غذایی که مصرف می شود و دوری از انگل ها و بیماریهایی را که باعث می شود بدن نتواند موادمغذی را به طور کامل مورد استفاده قرار بدهد، را از دیگر ابعاد امنیت غذایی دانست و بیان کرد: امنیت غذایی باید پایدار باشد یعنی نباید نوسان داشته باشد. به طوری که دسترسی به غذا باید در همه مکان ها و همه زمان ها وجود داشته باشد و در غیراینصورت ناامنی غذایی موقت ایجاد می شود.
محمدی نصرآبادی با بیان اینکه تغییر فرهنگ از دیگر ابعاد امنیت غذایی است، اظهارداشت: غذایی که در دسترس است، از نظر فرهنگی نیز باید مورد قبول جامعه باشد و به شیوه های پذیرفته شده به دست مردم برسد.
وی گفت: دو واژه مهم سیری شکمی و سیری سلولی استفاده می شود که ممکن است گاهی غذا انرژی کافی را به بدن رسانده باشد اما موادمغذی نرسیده باشد. چرا که در امنیت غذایی که فقط سیر شدن شکم مهم نیست، بلکه همه ریزمغذی ها به مقدار کافی یا درنظر گرفتان شرایط سنی و جنسی افراد جامعه باید به بدن برسند.