براساس آخرین تحقیقات انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، موفقیت تحصیلی کودکان و نوجوانان با تغذیه و شاخص های تغذیه ای همچون قد و وزن مرتبط است. سوء تغذیه، گرسنگی و کمبود های تغذیه ای، از جمله کمبود ریز مغذی ها و الگوی غذایی ناسالم با موفقیت کمتر تحصیلی و بالعکس رژیم سالم و وضعیت تغذیه ای مطلوب با موفقیت بیشتر همراه بوده است.
به گزارش انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، مطالعات نشان داده اند که وضعیت این ارتباط، در جمعیت های مختلف به دلیل تفاوت های فرهنگی و اجتماعی-اقتصادی ممکن است، متفاوت باشد و هدف این مطالعه تعیین رابطه وضعیت وزن و کیفیت دریافت غذایی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان سال آخر دبیرستان در شهر تهران است.
بنابراین این گزارش، این مطالعه مقطعی، بر روی 309 دختر و 317 پسر دانش آموز 17 تا 19 ساله از 9 منطقه از مناطق آموزش و پرورش شهر تهران انجام شد. از هر دانش آموزان، دو یادآمد خوراک 24 ساعته از طریق مصاحبه توسط کارشناسان تغذیه آموزش دیده گرفته و همچنین وزن و قد دانش آموزان اندازه گیری و نمایه توده بدن برای تعیین وضعیت وزن محاسبه شد.
این گزارش می افزاید، دانش آموزان بر اساس نمودار نمایه توده بدن برای سن سازمان جهانی بهداشت، به گروه های خیلی لاغر، لاغر و وزن طبیعی طبقه بندی شدند. عملکرد تحصیلی بر اساس نمرات کسب شده در امتحانات کشوری سال سوم دبیرستان ارزیابی شده است که براساس یافته ها، میانگین دریافت انرژی در دانش آموزان دختر 1800 و در پسر ها 2800 کیلوکالری بود.
این گزارش می افزاید، از نظر دریافت انرژی و درشت مغذی ها بین دختر و پسر تفاوت معنی دار دیده می شود. اما این تفاوت بین مناطق محل تحصیل به تفکیک جنس وجود نداشت. بین وضعیت وزن دانش آموزان دختر و پسر اختلاف معنی دار مشاهده شد. اما بین مناطق سه گانه در مورد وضعیت وزن در دختر ها و در پسر ها اختلاف معنی داری وجود نداشت.
شایان ذکر است، درصد اضافه وزن در دختران و پسران تقریبا یکسان و حدود 24 درصد بود، اما شیوع چاقی در پسر ها دو برابر دختر ها (حدود 26 درصد) بود. بعد از تعدیل مخدوش گر ها، رابطه مستقیم ضعیفی بین شاخص کیفیت دریافت غذایی و عملکرد تحصیلی و همچنین رابطه معکوسی بین نمایه توده بدن و عملکرد تحصیلی هم دخترها و هم در پسرها مشاهده شد.
براساس نتایج این مطالعه رابطه ای معنی داری بین کیفیت رژیم غذایی با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی مشاهده نشد و همچنین رابطه ای بین وضعیت وزن و عملکرد تحصیلی مشاهده نشد.
این مطالعه توسط محمدرضا مازندریان کارشناسی ارشد در رشته علوم تغذیه از دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی شهید بهشتی انجام شده است.