روز جهانی دیابت هر سال در روز 14 نوامبر برابر با 23 آبان ماه، سالروز تولد سر فردریک بانتینگ که به همراه چارلز بست در سال 1922 م. انسولین را کشف کرد، گرامی داشته می شود. روز جهانی دیابت در سال 1991 توسط فدراسیون بین المللی دیابت و سازمان بهداشت جهانی در پاسخ به افزایش نگرانی درباره تشدید تهدید سلامتی توسط بیماری دیابت پایه گذاری شد. این روز با گذر از تصویب سازمان ملل در سال 2006 م. یک روز جهانی شناخته شد.
روز جهانی دیابت بزرگترین کمپین آگاهی رسانی درباره بیماری دیابت است که مخاطب جهانی بالغ بر یک میلیارد نفر در بیش از 160 کشور جهان دارد. این کمپین توجه جوامع را نسبت به موضوعاتی که مهمترین تأثیر را بر دیابت می گذارند جلب می کند و دیابت را قویاً در مرکز توجه عمومی و سیاسی قرار می دهد. هدف از تشکیل کمپین روز جهانی دیابت موارد زیر است :
- سکویی برای ترویج تلاشهای حمایتی روز جهانی دیابت در طول سال
- هدایتگری جهانی برای ترویج اهمیت همکاری و عملکردهای هماهنگ برای مقابله با دیابت به عنوان یک موضوع بحرانی جهانی برای سلامتی
این کمپین با نماد دایره آبی نمایش داده می شود که در سال 2007 م. پس از تصویب سازمان ملل در مورد دیابت در نظر گرفته شد. این سمبل، وحدت جامعه جهانی دیابت را در پاسخ به اپیدمی دیابت، نشان می دهد.
شعار روز جهانی دیابت در سالهای 2019-2018 م.
فدراسیون بین المللی دیابت اعلام کرده است که شعار روز جهانی دیابت در سالهای 2018 و 2019 م. ” خانواده و دیابت” است. یک بازه زمانی دو ساله بهترین فرصت برای کمپین روز جهانی دیابت در برنامه ریزی استراتژیک و تسهیل طراحی، توسعه، ترویج و شرکت در برنامه ها است. مطالب و فعالیتهایی که فدراسیون بین المللی دیابت در طول این دو سال گسترش خواهد داد با هدف افزایش آگاهی از تأثیر دیابت بر روی خانواده و شبکه حمایتی از افراد مبتلا به دیابت و نیز ترویج نقش خانواده در مدیریت، مراقبت، پیشگیری و آموزش در زمینه دیابت است. سه سطح تمرکز این کمپین عبارتند از:
- تشخیص دیابت
- پیشگیری از دیابت
- مدیریت دیابت
حقایقی درباره دیابت
- در حال حاضر بیش از 425 میلیون نفر در جهان دیابت دارند. اکثر این افراد را دیابتی های نوع 2 تشکیل می دهند که بیشتر این موارد از طریق انجام فعالیت بدنی منظم، رژیم غذایی سالم و متعادل و ترویج محیطهای زندگی سالم، بطور قابل توجهی قابل پیشگیری هستند. خانواده ها نقش کلیدی در پرداختن به عوامل خطر قابل تعدیل برای دیابت نوع 2 دارند که این مهم باید با آموزش، تخصیص منابع و ایجاد محیطهایی برای زیستن به شیوه زندگی سالم، تحقق یابد.
- یک نفر از هر دو بیمار دیابتی، تشخیص داده نشده است. تشخیص زودهنگام و درمان برای پیشگیری از عوارض دیابت و دستیابی به پیامدهای سلامتی، کلیدی هستند. تمامی خانواده ها بالقوه تحت تأثیر دیابت قرار می گیرند بنابراین آگاهی از علائم، نشانه ها و عوامل خطر دیابت برای کمک به تشخیص زودهنگام، حیاتی است.
- دیابت می تواند خانواده ها را به سمت فقر سوق دهد. مدیریت موثر دیابت نیازمند درمان روزانه، پایش منظم، رژیم غذایی و شیوه زندگی سالم و آموزش مداوم است. در بسیاری از کشورها، هزینه تزریق انسولین و پایش روزانه به تنهایی، می تواند نیمی از درآمد قابل مصرف خانواده را مصرف کند و دسترسی منظم و مقرون به صرفه به داروهای ضروری دیابت برای بسیاری از آنها، دست نیافتنی است. بنابراین دسترسی به داروهای مقرون به صرفه برای دیابت و مراقبت برای پرهیز از افزایش هزینه ها، برای فرد و خانواده ضروری است چرا که پیامدهای سلامت را تحت تأثیر قرار می دهد.
- کمتر از یک نفر از هر چهار نفر اعضاء خانواده دسترسی به برنامه های آموزشی برای دیابت دارند. نشان داده شده است حمایت خانواده در مراقبت دیابت، اثر قابل توجهی در بهبود پیامدهای سلامت برای افراد دیابتی دارد. بنابراین این امر مهم است که آموزش خودمدیریتی مداوم دیابت و حمایت برای همه افراد دیابتی و خانواده هایشان، در دسترس باشد تا تأثیر عاطفی دیابت که می تواند منجر به کیفیت منفی زندگی شود، کاهش یابد.
ارتباط خانواده و دیابت چگونه است؟
تشخیص زودهنگام دیابت خانواده را درگیر می کند:
- تشخیص زودهنگام و درمان به موقع دیابت برای پیشگیری از بروز عوارض ناخوشایند دیابت و یا به تعویق انداختن آنها کلیدی است.
- اگر دیابت نوع 1 به موقع تشخیص داده نشود می تواند منجر به بروز ناتوانی جدی یا مرگ شود.
پیشگیری از دیابت نوع 2 نیز خانواده را درگیر می کند:
- کاهش عوامل خطر بیماری دیابت از طریق داشتن شیوه زندگی سالم، در خانه آغاز می شود.
- وقتی اعضاء خانواده با هم غذای سالم می خورند و ورزش می کنند، همه اعضاء خانواده سود می برند و تشویق به انجام رفتارهایی می شوند که به پیشگیری از بیماری دیابت کمک می کند.
- اگر در خانواده تان دیابت وجود دارد، عوامل خطر و علائم هشداردهنده را یاد بگیرید و مراقب باشید برای پیشگیری از بروز دیابت و عوارض آن چه می توانید بکنید.
- خانواده ها نیاز دارند در محیطی که حامی شیوه زندگی سالم است و به آنها برای پیشگیری از بروز دیابت کمک می کند، زندگی کنند.
مدیریت دیابت من، خانواده مرا هم درگیر می کند:
- لازمه مدیریت دیابت، درمان روزانه، پایش منظم، رژیم غذایی و شیوه زندگی سالم و آموزش مداوم است که تنها با حمایت خانواده میسر است.
- تمامی متخصصان سلامت باید دانش و مهارت کافی در زمینه دیابت را برای کمک به افراد دیابتی و خانواده هایشان جهت مدیریت دیابت داشته باشند.
- آموزش و حمایت مداوم باید برای افراد دیابتی و خانواده هایشان جهت مدیریت دیابت در دسترس باشد.
- داروهای ضروری و لوازم مراقبت از دیابت باید برای هر خانواده فرد دیابتی در دسترس و مقرون به صرفه باشد.
دانستنیهایی درباره دیابت
* انتظار می رود تا سال 2030 م. تعداد افراد دیابتی به 522 میلیون نفر افزایش یابد.
*1 نفر از هر 2 نفر دیابتی(212 میلیون نفر) به صورت ناشناخته باقی می مانند.
*80 درصد موارد دیابت نوع 2 از طریق تطبیق با یک شیوه زندگی سالم، قابل پیشگیری است.
*3 نفر از هر 4 نفر دیابتی در کشورهای کم و متوسط درآمد زندگی می کنند.
*دیابت یکی از دلایلی است که منجر به بیماری قلبی، سکته مغزی، نابینایی، نقص کلیوی و قطع عضو می شود.
*کمتر از 1 نفر از هر 2 نفر دیابتی و 1 نفر از هر 4 نفر اعضاء خانواده فرد دیابتی به برنامه های آموزشی دیابت دسترسی دارند.
تهیه کننده: مینا کاویانی
سرپرست واحد آموزش همگانی